युनायटेड स्टेट्समधील सर्व राजकीय पक्षांच्या 29 सिनेटर्सनी अध्यक्ष जो बिडेन यांना सांगितले आहे की तुर्कस्तानला F-16 लढाऊ विमानांची 20 अब्ज डॉलर्सची विक्री जोपर्यंत अंकारा स्वीडन आणि फिनलंडच्या नाटोमध्ये सामील होण्यासाठी अर्ज मंजूर करत नाही तोपर्यंत कॉंग्रेसला मान्यता दिली जाऊ शकत नाही.
दहशतवादी संघटना आणि त्यांच्या समर्थकांना स्वीडनची मदत काय आहे यावरून तुर्की आणि स्वीडन यांच्यातील राजनैतिक वादाच्या पार्श्वभूमीवर हा निर्णय घेण्यात आला.
युक्रेनवर रशियन आक्रमणानंतर, स्वीडन आणि फिनलंडने नाटोमध्ये सामील होण्याचा आपला इरादा जाहीर केला.
तथापि, अंकाराने सदस्यत्वाच्या अर्जांच्या तुर्कीच्या मान्यतेच्या बदल्यात पूर्व शर्ती ठेवल्या आहेत, नॉर्डिक देशांना बेकायदेशीर कुर्दिस्तान वर्कर्स पार्टी (पीकेके) ला त्यांचा विरोध कठोर करण्यास, विशिष्ट व्यक्तींना निष्कासित करण्यास आणि त्यांच्या शस्त्रास्त्र निर्यात नियमांवर पुनर्विचार करण्यास सांगितले आहे.
तुर्कीचे अध्यक्ष रेसेप तय्यप एर्दोगन यांच्या म्हणण्यानुसार दोन्ही देश "दहशतवादी संघटनांचे अतिथीगृह" आहेत.
तुर्कीने स्वीडन आणि फिनलंडशी त्रिपक्षीय वाटाघाटी केल्या आणि तुर्की आणि स्वीडनच्या संरक्षण मंत्र्यांमधील अंकारा येथे होणारी बैठक पुढे ढकलली, ज्यानंतर एका अत्यंत उजव्या डॅनिश राजकारण्याने अलीकडेच स्टॉकहोममधील तुर्की दूतावासाजवळ कुराणाची प्रत जाळली.
अंकाराने सुचवले की ते स्वीडनपूर्वी फिनलँडला नाटोमध्ये सामील होण्याची परवानगी देऊ शकते, परंतु हेलसिंकीने हा प्रस्ताव नाकारला आणि दोन्ही देशांची सुरक्षा एकमेकांवर अवलंबून असल्याचा युक्तिवाद केला.
आणि यूएस सिनेटर्सनी बिडेन यांना लिहिलेल्या पत्रात असे लिहिले आहे की दोन स्कॅन्डिनेव्हियन देश "तुर्कस्तानने मागितलेल्या नाटो सदस्यत्वासाठी मूलभूत आवश्यकता पूर्ण करण्यासाठी पूर्ण आणि सद्भावनेने प्रयत्न करीत आहेत."
सिनेटर्सनी सांगितले की ते मंजुरीच्या अनुपस्थितीत "या विक्रीवर चर्चा देखील करणार नाहीत" परंतु अंकाराने फिन्निश आणि स्वीडिश विनंतीला मान्यता दिल्यास ते F-16s च्या कोणत्याही स्वयंचलित विक्रीची हमी देऊ शकत नाहीत हे मान्य केले.
पत्रात असा दावा करण्यात आला आहे की रशियाने युक्रेनवर आक्रमक आक्रमण सुरू ठेवल्याने, "प्रोटोकॉल मान्य करण्यात अयशस्वी होणे किंवा मंजुरीसाठी वेळापत्रक स्थापित करणे युतीच्या ऐक्याला धोका निर्माण करते".
कॉंग्रेसचे सदस्य, पहिल्यांदाच, तुर्कीला F-16 लढाऊ विमानांची विक्री नाटोमध्ये सामील होण्यासाठी दोन नॉर्डिक देशांच्या अर्जांच्या मंजुरीशी जोडली जावी असा आग्रह धरत आहेत.
जानेवारीमध्ये सीएनएनने उद्धृत केलेल्या कॉंग्रेसच्या सूत्रांनुसार, बिडेन प्रशासन एफ -16 च्या खरेदीला मंजूरी देण्यासाठी खासदारांची तयारी करत आहे.
मंजूर झाल्यास अलिकडच्या वर्षांत अमेरिकेतील सर्वात मोठ्या शस्त्रास्त्र खरेदीपैकी एक असेल.
ऑक्टोबर 2021 पासून, तुर्की सध्याच्या ताफ्यासाठी 40 F-16 लढाऊ विमाने आणि 80 हून अधिक सुधारणा किटच्या विक्रीच्या प्रतीक्षेत आहे.
तुर्कीचे परराष्ट्र मंत्री मेव्हलुत कावुसोग्लू यांनी गेल्या महिन्यात वॉशिंग्टनच्या भेटीदरम्यान सांगितले की F-16 लढाऊ विमानांची विक्री नॉर्डिक देशांच्या नाटोमध्ये प्रवेशाशी जोडली जाऊ नये.
रिच ओझेन, अटलांटिक कौन्सिलचे वरिष्ठ सहकारी, असे मानतात की काही यूएस सिनेटर्स, जसे की ख्रिस व्हॅन हॉलेन आणि रॉबर्ट मेनेंडेझ, डेमोक्रॅट, जे सिनेट फॉरेन रिलेशन कमिटीचे अध्यक्ष आहेत, एफ-16 वरील त्यांची स्थिती बदलतील. . एर्दोगान अजूनही अध्यक्ष असताना अंकाराने स्वीडिश विनंतीला सहमती दिली तर.
ग्रीक लॉबी, आर्मेनियन लॉबी आणि सीरियन कुर्दिश पीपल्स प्रोटेक्शन युनिट्सचे समर्थन करणारे कार्यकर्ते यासारख्या तुर्कीला विरोध करणार्‍या अनेक गटांसह त्यांची लोकप्रिय देशांतर्गत राजकीय समस्या आहे. असे फायदे सोडून देण्याचा कोणताही हेतू नाही.
मेनेंडेझचा जन्म आणि वाढ न्यू जर्सीमध्ये झाला, ज्यात ग्रीक आणि आर्मेनियन लोकसंख्या मोठी आहे.
मेनेंडेझ यांनी डिसेंबरमध्ये ट्विटरवर पाठवलेल्या निवेदनात "एर्दोगानने संपूर्ण प्रदेशात त्यांचे अत्याचार थांबवल्याशिवाय तुर्कस्तानसाठी F-16 मंजूर करण्यास नकार" व्यक्त केला. तुर्कस्तान आणि ग्रीस यांच्यात हवाई क्षेत्रावरून सुरू असलेल्या वादाचा आणि एजियन बेटांच्या लष्करीकरणाचा तो उल्लेख करत होता.
परदेशात शस्त्रास्त्रे विकण्याआधी काँग्रेसने त्याची मान्यता देणे आवश्यक आहे. मात्र, काँग्रेस स्वतःहून विदेशी शस्त्रास्त्रांची विक्री थांबवू शकत नाही.
तथापि, तज्ञांनी भर दिला आहे की अंकाराने स्वीडनला मान्यता दिल्याने आणि नाटोमधील फिनलंडचे सदस्यत्व काँग्रेसमधील विक्री प्रक्रियेला गती देईल.
आउटझेनचा दावा आहे की संरक्षण व्यवहारातील "व्यवहाराचे राजकारण" जेव्हा ते गुप्तपणे आणि सौहार्दपूर्णपणे केले जातात तेव्हा ते यशस्वी होऊ शकतात, परंतु F-16 करार स्पर्धात्मक मागण्यांसह विवादित सार्वजनिक समस्येत बदलला आहे.
यामुळे नजीकच्या काळात हा निर्णय व्यावहारिकदृष्ट्या रद्द होतो, असा दावा त्यांनी केला.
माजी तुर्की मुत्सद्दी आणि इस्तंबूलमधील रिसर्च वेअरहाऊस ईडीएएमचे वर्तमान प्रमुख सिनान उल्गेन यांच्या मते, सिनेटर्सचा संदेश आश्चर्यकारक नाही, कारण नाटो विस्तार हे युती आणि युनायटेड स्टेट्स या दोघांचेही ध्येय आहे.
त्यांनी पुढे सांगितले की जरी अंकारा फिन्निश आणि स्वीडिश विनंतीला सहमती देत असला तरीही F-16 लढाऊ विमानांच्या विक्रीला परवानगी दिली जाईल याची “अजिबात हमी नाही”.
अल्गेनचा असा विश्वास आहे की काँग्रेसच्या विरोधावर मात करण्यासाठी व्हाईट हाऊसला कार्यकारी अधिकारांवर अवलंबून राहावे लागेल.
परंतु त्यांच्या पूर्ववर्ती डोनाल्ड ट्रम्पच्या विपरीत, ज्यांना कॉंग्रेसचा व्यापक राजकीय अनुभव नाही, “(बिडेन) हा राजकीय विशेषाधिकार वापरण्यास कमी इच्छुक असतील,” असा दावा त्यांनी केला.
युनायटेड स्टेट्सच्या 400 मध्ये रशियन S-2019 क्षेपणास्त्र संरक्षण प्रणालीवर तुर्कीने F-35 पाचव्या-पिढीच्या संयुक्त स्ट्राइक एअरक्राफ्ट प्रोग्राममधून तुर्कीची हकालपट्टी केली.
अंकाराने म्हटले आहे की ते F-16 वितरित न केल्यास रशियामधील पर्यायांसह ते तपासू शकतात. अंकाराने वितरित न केलेल्या F-16 च्या भरपाईच्या बदल्यात F-35 ची मागणी केली.
